Τα δάση καστανιάς των ορεινών περιοχών της Ελλάδας, από τα 400μ. υψόμετρο έως 1000μ., αποτελούν ιδανικούς βιότοπους για την ανάπτυξη άγριων μανιταριών. Μάλιστα, υπολογίζεται πως σε παλιά φυσικά δάση καστανιάς στην Ελλάδα αναπτύσσονται 170 είδη από παρασιτικούς μύκητες, ασκομύκητες και βασιδιομύκητες.
Πώς επηρεάζει η συλλογή την καρποφορία
Σίγουρα, το γεγονός πως τις τελευταίες δεκαετίες έχουν στραφεί πολλοί άνθρωποι και στην Ελλάδα στη συλλογή άγριων μανιταριών, απασχολεί τους συλλέκτες το ερώτημα κατά πόσο επηρεάζεται η ευδοκίμηση των μανιταριών από τις ποσότητες που συλλέγονται.
Έρευνες που έγιναν για τη συλλογή άγριων μανιταριών, που είναι συνδεδεμένα με το ριζικό σύστημα των δέντρων, στην Ευρώπη απέδειξαν πως η αλλοίωση του οικοσυστήματος και η μείωση της καρποφορίας τις τρεις τελευταίες δεκαετίες οφειλόταν κυρίως στη γεωργική εκμετάλλευση και στην αστική ανάπτυξη και όχι στη συλλογή για εμπορική χρήση.
Συγκεκριμένα, εάν γίνεται προσεκτική συλλογή μανιταριών, δηλαδή χωρίς χρήση μηχανικών μέσων ή εργαλείων, στα αυτοφυή δάση καστανιάς, που ούτως ή άλλως είναι ελάχιστη η ανθρώπινη παρέμβαση, είναι βιώσιμη και η καρποφορία των μανιταριών.
Δημοφιλή εδώδιμα είδη μανιταριών
Τα δάση καστανιάς προσελκύουν ασφαλώς το ενδιαφέρον του μανιταροσυλλέκτη, καθώς του δίνεται η δυνατότητα, εφόσον βέβαια το ευνοούν οι καιρικές συνθήκες, να ανακαλύψει εκεί πολύ αγαπημένα άγρια μανιτάρια. Επιλέξαμε, λοιπόν, να παρουσιάσουμε ορισμένα δημοφιλή άγρια μανιτάρια που απαντούν συχνά σε δάση καστανιάς.
Armillaria mellea: αναπτύσσονται στις ρίζες των δέντρων. Τα μανιτάρια του γένους Armillaria mellea συγκαταλέγονται ανάμεσα στα καλά εδώδιμα μανιτάρια, αν και ενδέχεται να προκαλέσουν στομαχικές διαταραχές σε άτομα που μπορεί να εμφανίσουν κάποια αλλεργική αντίδραση. Καλό είναι προτού καταναλωθούν, να βράσουν πρώτα για να απομακρυνθεί η πικρή γεύση τους και να μειωθεί η πιθανότητα να προκληθεί κάποια στομαχική διαταραχή.
Amanita caesarea: αναπτύσσεται στο έδαφος κατά ομάδες, από τις αρχές καλοκαιριού έως τα μέσα του φθινοπώρου. Το αγαπημένο μανιτάρι του Καίσαρα κατέχει τα πρωτεία και στην καρδιά των συλλεκτών για τη μοναδική γεύση του.
Amanita rubescens: αναπτύσσεται στο έδαφος από τις αρχές του καλοκαιριού έως τα μέσα του φθινοπώρου. Απαραίτητη προϋπόθεση για την κατανάλωση αυτού του είδους μανιταριού είναι το πολύ καλό μαγείρεμα. Συνιστάται, βέβαια, η συλλογή και το μαγείρεμα μόνο σε πολύ έμπειρους συλλέκτες.
Boletus aereus: αναπτύσσεται στο έδαφος, κυρίως τους καλοκαιρινούς και φθινοπωρινούς μήνες. Συγκαταλέγεται ανάμεσα στα πιο νόστιμα μανιτάρια και μπορεί να αποξηρανθεί και να διατηρηθεί και όλο το χειμώνα..
Boletus edulis: αναπτύσσεται στο έδαφος και είναι επίσης νόστιμο όπως το Boletus aereus. Ο βωλίτης ο εδώδιμος είναι από τα πιο εμπορικά μανιτάρια και από τα πιο γνωστά στις κουζίνες των καλών εστιατορίων. Απαντάται συνήθως το φθινόπωρο και μπορεί να αποξηρανθεί για να διατηρηθεί για όποια στιγμή επιθυμήσουμε ένα ριζότο ή μια μακαρονάδα.
Cantharellus cibarius: αναπτύσσεται στο έδαφος συνήθως κατά ομάδες την άνοιξη, στις αρχές του καλοκαιριού και το φθινόπωρο. Αποτελεί ένα από τα πιο δημοφιλή μανιτάρια και εύκολα αναγνωρίσιμα.
Agaricus arvensis: αναπτύσσεται στο έδαφος, συνήθως την άνοιξη, το καλοκαίρι και το φθινόπωρο, ανάλογα πάντα με τις επικρατούσες καιρικές συνθήκες. Ένα εξαιρετικά εύγευστο μανιτάρι.
Coprinus comatus: αναπτύσσεται σε κοπριές αλόγου κατά ομάδες, από την άνοιξη έως το φθινόπωρο. Εδώδιμα θεωρούνται μόνο τα νεαρά λευκά καρποσώματα, πριν δηλαδή να αρχίσουν να «μεταμορφώνονται». Είναι ιδανικό μανιτάρι για σούπες και ριζότο, αλλά μπορεί ακόμη να καταναλωθεί ωμό σε σαλάτα. Επίσης, πρόσφατες έρευνες έχουν αποδώσει σ’ αυτό το μανιτάρι θεραπευτικές ιδιότητες. Ωστόσο, συνιστάται να μην συνοδεύεται από αλκοόλ, γιατί με το συνδυασμό του αλκοόλ γίνεται τοξικό.
Macrolepiota procera: αναπτύσσεται στο έδαφος μοναχικά ή κατά ομάδες, συνήθως το φθινόπωρο. Ένα εξαιρετικά εύγευστο μανιτάρι και εύκολα αναγνωρίσιμο ακόμη και για αρχάριο συλλέκτη.
Morchella conica: αναπτύσσεται στο έδαφος, συνήθως κατά ομάδες, με τον ερχομό της άνοιξης. Είναι ένα εξαιρετικό είδος της «Μαύρης Μορχέλλας» που αναζητούν μετά μανίας οι μανιταροσυλλέκτες μετά το τέλος του χειμώνα.
Morchella esculenta: αναπτύσσεται στο έδαφος, συνήθως κατά ομάδες, με τον ερχομό της άνοιξης. Επίσης πολύ αγαπητό και εδώδιμο μανιτάρι, το οποίο είναι ευρέως γνωστό ως «Μορχέλλα η φαγώσιμη». Οι Μορχέλλες γενικά είναι από τα πιο περιζήτητα μανιτάρια στον κόσμο και πωλούνται σε ιδιαίτερα υψηλές τιμές. Συνιστάται να μην καταναλώνονται πολύ ώριμα καρποσώματα και γενικά να αποφεύγεται η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας αυτών των μανιταριών.
Grifola frondosa: αναπτύσσεται επάνω σε κορμούς δέντρων, από τα τέλη του καλοκαιριού και έως τα μέσα φθινοπώρου. Θεωρείται ως ένα εύγευστο μανιτάρι με θεραπευτικές ιδιότητες, διεγείροντας τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος. Επίσης, σημαντικό είναι πως αυτό το είδος μπορεί να φυτρώνει στο ίδιο δέντρο για πολλά χρόνια.
Ασφαλώς, προτού ξεχυθείτε σε ένα δάσος καστανιάς για μανιτάρια, θα πρέπει να είστε προσεκτικοί για το ποιο είδος μανιταριών συναντάτε και βάζετε στο καλάθι σας. Εάν δεν είστε σίγουροι για την εδωδιμότητά του, απλά φωτογραφίστε το.
Πηγές:
